16 października 2013 mieszkańcy naszego Domu wybrali się na wycieczkę do Szymbarku, niedaleko Gorlic, gdzie znajduje się Renesansowy Kasztel Obronny z XVI wieku, nazywany "perłą renesansu polskiego" oraz Skansen Wsi Pogórzańskiej im. Romana Reinfussa.
Usytuowany na skarpie nad rzeką Ropą kasztel pełnił funkcję zarówno obronną jak i mieszkalną. Kasztel posiada dwie piwnice o sklepieniach kolebkowych. Wewnątrz dworu na parterze są sieńi dwie izby, a na piętrze – sala reprezentacyjna, sala mniejsza i cztery małe izdebki mieszczące się w alkierzach, które mogły także pełnić funkcję baszt obronnych. Zachowało się wiele detali renesansowych, a w alkierzach można zobaczyć pozostałości malowideł ściennych.
W przylegającej do zamku oficynie dworskiej, urządzona została galeria gdzie mieszkańcy mieli możliwość obejrzeć bardzo ciekawą wystawę twórczości artystów, pedagogów z rzeszowskiego plastyka. W bliskim sąsiedztwie zamku znajduje się muzeum na wolnym powietrzu, w którym zgromadzone zostały eksponaty związane z wsią pogórzańską i łemkowską osadą. Odwiedzając muzeum można zobaczyć jak wyglądały: chałupa z Moszczenicy, dwa budynki gospodarcze ze Stróżnej (obora i stodoła), wolno stojąca stodoła plebańska z Zagórzan z końca XVIII w. kurna chałupa z Siar, olejarnia z Gródka, kuźnia, chałupa z Szymbarku, chałupa z Gródka, a także przykłady małej architektury wiejskiej.
Dwie chałupy nie zawierają stałej ekspozycji. W jednym z pomieszczeń urządzane są wystawy czasowe, w drugim znajduje się warsztat. Obok chałup prezentujących różny status majątkowy mieszkańców wsi, postawione są obiekty funkcjonujące niegdyś jako warsztaty usługowe. Na trasie związanej z przemysłem wiejskim znajduje się kuźnia, wiatraki do mielenia zboża, olejarnia, chałupa tkacza oraz piec do wypalania naczyń. Wszystkie niemal obiekty są oryginalne, zostały rozebrane w macierzystej wsi, przeniesione do Skansenu, tu zakonserwowane i zmontowane. Wykonano jadynie rekonstrukcję krzyża przydrożnego oraz pieca garncarskiego. Przy chałupach są ogródki, zróżnicowane ze względu na typ uprawy i rodzaj płotów.
Mimo intensywnego deszczu, jaki im towarzyszył podczas zwiedzania skansenu, ta wycieczka z pewnością zapisała się piękną kartą w pamięci jej uczestników, choćby ze względu na walory historyczne, kulturowe zwiedzanych obiektów, a także wrażenia estetyczne i wspaniałe jesienne krajobrazy, wyjątkowo barwnego o tej porze roku, Beskidu Niskiego.
Bardzo gorąco dziękujemy pracownikom, przewodnikom muzeum i skansenu za serdeczne przyjęcie, oprowadzenie po parku etnograficznym i prezentację ekspozycji.
